Röntgen ve Görüntüleme

A. DİŞ VE ÇENE RÖNTGENLERİ

1.Diş Röntgeni Neden Gereklidir?

Rutin diş hekimi muayenesinde direkt olarak görünmeyen problemler ağız içinde mevcut olabilir. Örneğin çene kemiği içinde yer alan kist, diş ucundaki lezyonlar, gömük dişler gibi oluşumlar ancak röntgenle tespit edilebilir. Çene kemiğinin gelişimini değerlendirme, implant gibi cerrahi açıdan zorluk derecesi yüksek işlemlerde elzemdir. Bir diş hekimine ilk defa gittiyseniz veya kontrol seanslarında ihtiyaca göre hekiminiz röntgen isteyebilir. Bu sayede diş ve kemikte bulunan problemler daha iyi tespit edilir.

2.Diş Röntgeni Sağlığa Zararlı Mıdır?

Röntgen çekilirken bir miktar radyasyona maruz kaldığınız doğrudur, ancak bu radyasyon miktarı bir günde güneş ışınları ve dış etmenlerle (akıllı telefonlar, bilgisayarlar vb.) birlikte vücudunuza aldığınız radyasyondan daha fazla değildir ve bir tehlike arz etmez. Günümüzdeki modern röntgen cihazlarının yaydığı radyasyon miktarı oldukça azdır. Röntgen çekimi esnasında kullanılan kurşun önlüklerle de vücuda alınan doz %95’e kadar azaltılmaktadır.

3.Hamileyken Röntgen Çektirmek Bebeğe Zarar Verir Mi?

Hamilelikte çekilen röntgen filminin bebeğe zarar verme ihtimali çok düşüktür. Ancak yine de çok acil durumlar dışında röntgen çekimi doğum sonrasına ertelenmelidir. 20-25 hafta sonrası daha güvenli bir zaman dilimidir. Ancak acil durumlarda kurşun önlük giydirilerek röntgen alınması gerekebilir. Hamilelik şüphesi olan ve hamile olan hastaların bu konu hakkında hekimlerini bilgilendirmeleri ve bilgi almaları en doğrusudur.

4.Diş Hekimi Muayenesinde Kullanılan Röntgen Çeşitleri Nelerdir?

Diş hekimi muayenehanesinde en fazla kullanılan röntgen türü periapikal röntgendir. Parmağınızla size verilen küçük dikdörtgen plakayı dişinizin arka kısmından bastırırsınız, bu sırada röntgen cihazından ışın verilerek ilgili dişin röntgen görüntüsü elde edilmiş olur. Bu röntgen ile incelenebilecek olan alan bir iki dişle sınırlıdır, bu diş veya dişlerle ilgili bilgi verir. Bir diğer röntgen tekniği olan bite-wing’te plakayı ısırırsınız, dişlerin ara yüzlerinde bulunan çürük ve kemik hastalıkları hakkında bilgi edinilir. Panoramik röntgende ise ısırtma çubuğunu ısırırsınız, bu arada cihaz başınızın etrafında döner ve alt-üst tüm diş dizileri ile çene kemikleri görüntülenir. Gömük dişler, çene kistleri, var olan dolgular-kanallar izlenebilir. İmplant yapılacak hastalarda veya çene kemiğinin çok geniş alanına yayılan kist, tümör benzeri vakalarda 3 boyutlu tomografi alınabilir.

5.Tek Seferde En Fazla Kaç Röntgen Çekilebilir?

Tek seferde tüm ağızdan 12-14 tane diş röntgeni alınmasında tıbbi açıdan bir sakınca bulunmamaktadır.

6.Röntgen Çekilirken Ağrı Hisseder Miyim?

Ağız içine veya dışına herhangi bir müdahalede bulunulmadığından dolayı röntgen çekimi ağrılı bir işlem değildir.

B. ÜÇ BOYUTLU ÇENE FİLMLERİ

1.Üç boyutlu görüntüleme nedir?

Özel cihazlarla tüm çene kemiğinin yapısını üç boyutlu olarak oldukça detaylı gösteren en gelişmiş görüntüleme yöntemidir. Bazı hastalarda klasik çene filmleri çene kemiğinin hacmi, anatomik yapıların yeri ve üçboyutlu yapısı hakkında yeterli bilgiyi veremez. Üst çenede sinüs boşluğunun yeri ve hacmi, alt çene kemiğinin içindeki damar sinir kanalının yeri ve kemikteki seyri, çene kemiği içerisinde bulunan kist, tümör ve değişik yapıda ki lezyonlar, gömülü dişlerin durumu en iyi 3 boyutlu tomografiler ile anlaşılır.

2. Üç boyutlu görüntülemenin avantajları nelerdir?

İmplant yapılacak hastalarda kemiği yüksekliği ve kalınlığı en iyi 3 boyutlu filmlerle yapılır. Uygun programlar sayesinde sanal olarak implantlar çene kemiğine yerleştirilebilir. Ameliyatı daha güvenli, hızlı ve doğru yapmaya olanak sağlar. Bazı vakalarda özel programlar kullanılarak cerrahi işlemde kullanılabilecek ‘guide’ denilen rehberler hazırlanabilir. Ağız içinden kemik dokusu nakli için uygun olan bölgeleri belirlemeyi kolaylaştırır.

3.Üç boyutlu görüntüleme alnırken çok fazla radyasyon alır mıyım?

Son dönemde üretilen tomografi cihazlarında ki radyasyon dozu oldukça düşüktür. Bu konuda yapılan bilimsel çalışmalara göre 3 boyutlu tomografilerde, günümüzde kullandığımız akıllı telefonlardan günlük dozda aldığımız radyasyondan çok daha az radyasyona maruz kalınmaktadır.